جراحی مننژیوم

وقتی اسم بیماری مننژیوم مغزی به گوش افراد می رسد بسیاری از شدت نگرانی و ترس دچار یأس و نا امیدی می شوند. اما آ یا این نگرانی به جا و صحیح است؟ آیا این بیماری کشنده است؟ چه علائم و عوارضی نشان دهنده مننژیوم مغزی است؟ آیا مننژیوم مغزی قابل تشخیص و درمان است؟ همه ی این سؤالات باعث شد در این مطلب تصمیم بگیریم توضیحات مفصلی درباره بیماری مننژیوم مغزی، علائم و عوارض آن و روش های تشخیص و درمان آن ارائه کنیم.

• جراحی

مننژیوم مغزی عمدتاً تومورهای خوش خیم هستند که مرز و نقاط تأثیر مشخصی دارند. به همین دلیل جراحی در بیشتر موارد می تواند تومور را به طور کامل حذف کند. در این روش، جراح مغز و اعصاب معمولا با استفاده از شکاف قسمتی از جمجمه که تومور زیر آن قرار دارد اشراف و تسلطی کامل به تومور پیدا می کند. هدف از جراحی خارج کردن کامل تومور مننژیوم شامل فیبرها و بافت هایی است که تومور را به بافت خارجی مغز و استخوان جمجمه متصل کرده اند.

اگر چه هدف از جراحی خارج کردن تومور است، اولویت اصلی متخصص جراحی مغز و اعصاب نگهداری و تقویت عملکرد سیستم عصبی بیمار است. در مواردی که حذف کامل تومور ممکن است منجر به عوارض شدید یا حتی مرگ در بیمار شود، جراح معمولا بخش عمده ای از روش های تشخیص مننژیوم مغزی تومور را خارج می کند و سعی می کند با استفاده از روش های درمانی تکمیلی روند رشد تومور را زیر نظر بگیرد. در اینگونه موارد بیمار پس از عمل جراحی در دوره های مشخصی تحت نظرپزشک قرار می گیرد و با استفاده از تصویر برداری ام آر آی روند رشد تومور کنترل می شود. در برخی از بیماران، ممکن است پزشک روش تکمیلی رادیوتراپی یا پرتودرمانی را تشخیص دهد. در این موارد پیچیده و پیشرفته مننژیوما انتخاب پزشک حاذق که به علم روز دنیا مسلط بوده و سالها تجربه در درمان و جراحی تومورهای مغزی داشته باشد می تواند ضامن سلامتی و روند صحیح درمان بیماری در فرد باشد.

• نظارت بر روند بیماری

نظارت بر روند رشد تومور در یک بازه زمانی مشخص بهترین اقدام ممکن در بیمارانی است که معیارهای زیر را داشته باشند:

– بیماران با علائم خفیف و سرایت نکردن تومور به بخش های مجاور بافت مغز- بیمارانی که مدت زیادی است تومور مننژیوم را با خود به همراه دارند ولی علائم بسیار خفیفی دارند و در طول سال ها تومور رشد چندانی نداشته است و مننژیوم تأثیر خاصی روی کیفیت زندگی آن ها نداشته است.
– بیماران مسن با علائم خفیف و با سرعت رشد آهسته
– بیمارانی که روش های درمانی مختلف در آن ها با ریسک زیادی همراه است

• پرتو درمانی

پرتو درمانی با استفاده از از پرتوهای اشعه ایکس با قدرت زیاد سعی در از بین بردن و کشتن سلول های سرطانی و کوچک کردن بافت تومور دارد. رادیوتراپی یا همان پرتو درمانی در مواقعی توصیه می شود که تومور با استفاده از جراحی به طور کامل قابل حذف نباشد. روش های جدید پرتو درمانی پیشرفت قابل ملاحظه ای در فرایند درمان ایجاد کرده اند و عوارض این نوع درمان را به طور قابل توجهی کاهش داده اند. انواع مختلفی از پرتو درمانی وجود دارد که در ادامه به معرفی آن ها میپردازیم:

روش های استاندارد تابش اشعه خارجی : در این روش از پرتو درمانی انواع امواج تابشی برای -احاطه تومور استفاده می شوند به شکلی که کمترین آسیب به بافت های سالم مجاور ایجاد شود. ریسک بروز آسیب های بلند مدت پرتو درمانی با استفاده از روش های جدید به شدت کاهش پیدا کرده است. روش های جدید پرتودرمانی شامل رادیوتراپی سه بعدی هم شکل (3D CRT) و رادیو تراپی با شدت تعدیل یافته (IMRT) هستند.

– تابش اشعه پروتون : در این روش از اشعه های ناشی از پروتون های رادیواکتیو برای هدف گیری دقیق بافت سرطانی استفاده می شود. این روش با شناسایی طول موج سلول هایسرطانی، از آسیب به بافت های سالم مجاور تا حد زیادی جلوگیری می کند.

– رادیوسرجری استریوتاکتیک (SRS) : این روش متدهای مختلفی مانند گامانایف و سایبرنایف دارد و همانطور که از اسمش پیداست خبری از تیغ جراحی در این نوع جراحی نیست. در این روش از پرتوهای مختلف با طول موج های متفاوت برای هدف گرفتن بافت های سرطانی استفاده می شود و مزیت آن ایجاد کمترین آسیب ممکن به بافت های سالم نزدیک تومور مننژیوم است.

• شیمی درمانی

استفاده از شیمی درمانی در درمان مننژیوم مغزی بسیار نادر است و به جز در مواقعی که تومور ابعاد مشخصی ندارد و درمان آن توسط روش های رایج جراحی و پرتودرمانی امکان پذیر نیست استفاده می شود.

• درمان های تکمیلی

این روزها روش های مختلفی برای تکمیل فرایند درمان مننژیوم مغزی معرفی شده و مورد استفاده قرار می گیرند. این روش ها انواع مختلفی مانند طب سوزنی، هیپنوتیز ، ماساژ ، مدیتیشن و موسیقی درمانی دارند. روش های درمان تکمیلی کمکی به درمان کامل مننژیوم مغزی نمی کنند و به هیچ وجه جایگزین روش های درمانی پزشکی یا جراحی نیستند. با این وجود استفاده از روش های مکمل درمانی، می توانند به کنترل علائم بیماری و کاهش عوارض و بهبودی زودهنگام بیمار پس از جراحی کمک کنند.

در بزرگسالان، سن بیمار در زمان تشخیص تومور یکی از مهم ترین عوامل پیش بینی کننده نتیجه قابل انتظار است. به طور کلی، هر چقدر سن بیمار کمتر باشد ، نتیجه مورد انتظار بهتر خواهد بود. در مواردی که امکان حذف فیزیکی تومور وجود داشته باشد، نتیجه درمان مؤثرتر خواهد بود. در برخی موارد نادر جراحی به دلیل مخاطرات در محل قرارگیری تومور امکان پذیر نیست.اطلاعات برگرفته از مرکز ثبت تومورهای مغزی اداره آمار آمریکا آمارهای بسیار بالا از موفقیت جراحی در درمان تومورهای مغزی مننژیوما را نشان می دهد

پس از انجام پروسه درمان، بیماران منانژیوما باید تحت برنامه های مراقبتی خاصی زیر نظر پزشک معالج خود قرار بگیرند. برای کاهش عوارض بیماری مننژیوم مغزی و بهبود سریع تر پیشنهاد می شود بیمار تا حد ممکن از حمایت خانواده و اطرافیان بهره مند شود. در کنار مراقبت های حمایتی تغذیه مناسب و سرشار از انواع ویتامین و پروتئین در بهبودی و کاهش دوران نقاهت پس از درمان تأثیر قابل توجهی دارد. علاوه بر این، بیماران باید تحت نظر پزشک خود به انجام ورزش روزانه بپردازند زیرا انجام ورزش تأثیر بسیار مثبتی بر عملکرد مغز دارد.

وبسایت های معتبر خارجی زیادی هستند که اطلاعات بسیار کاربردی در مورد بیماری مننژیوم مغزی شامل گزینه های درمان ، پشتیبانی پس از جراحی و غیره ارائه می دهند. در کنار استفاده از منابع معتبر برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص فرایند درمان و هزینه درمان مننژیوم مغزی می توانید با کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران تحت نظر دکتر محمد صمدیان، جراح مغز و اعصاب و قاعده جمجمه و استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی تماس بگیرید.( برای تماس می توانید به راه های ارتباطی صفحه تماس با دکتر مراجعه نمایید.) و با توجه به سال ها تجربه ایشان در زمینه درمان و جراحی تومورهای مغزی و حضور فعال در محیط دانشگاهی که انتشار صدها مقاله علمی معتبر در مجلات بین المللی را به همراه داشته است شاید بتوان با احترام به تمامی اساتید این رشته دکتر محمد صمدیان را بهترین جراح مغز و اعصاب در تهران نامید.