عناوین مهم
خونریزی غده هیپوفیز مغز که به آن آپوپلکسی هیپوفیز نیز گفته می شود یک موقعیت طبی ناگهانی است که در اثر پارگی یا خونریزی بافت مغزی سالم یا نئوپلاستیک (تومور) در غده هیپوفیز ایجاد می شود. به گفته دکتر محمد صمدیان استاد برتر جراحی مغز و اعصاب ایران در این وضعیت غده هیپوفیز به شکل ناگهانی بزرگ شده و ممکن است به ساختارها و نواحی مختلفی از مغز که در اطرافش هستند فشار وارد نماید. عوارض بسیار گسترده از سردرد شدید تا از دست رفتن ناگهانی بینایی و حتی خونریزی مغزی و سکته ممکن است در نتیجه خونریزی غده هیپوفیز مغز ایجاد شوند. با توجه به امکانات گسترده تیم جراحی مغز و اعصاب کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران، درمان خونریزی غده هیپوفیز منجر به حفظ جان بیمار و بازگشت تمامی کارکردهای عادی و حیاتی وی خواهد شد.
آپوپلکسی یا خونریزی غده هیپوفیز چیست؟
آپوپلکسی (خونریزی) غده هیپوفیز طبق گفته دکتر محمد صمدیان یکی از بهترین جراحان مغز و اعصاب ایران، به معنای خونریزی داخلی یا نقایص و مشکلات در خون رسانی درون غده هیپوفیز است. این اتفاق معمولاً زمانی رخ می دهد که درون غده هیپوفیز شما توموری وجود داشته باشد. نام دیگر خون ریزی غده هیپوفیز سندرم شیهان است که شامل انفارکتوس هیپوفیز بلافاصله بعد از تولد فرزند می باشد.
تخمین دقیق میزان بروز و شیوع خونریزی (آپوپلکسی) غده هیپوفیز دشوار است. طبق آخرین پژوهش های صورت رفته جهانی شیوع خونریزی غده هیپوفیز در حد 6 نفر در هر 100 هزار نفر جمعیت است. همچنین، در افرادی که دارای تومورهای غده هیپوفیز هستند که نیاز به جراحی دارد، خونریزی (آپوپلکسی) غده هیپوفیز در 0.6 درصد تا 10 درصد بیماران گزارش شده است.
خوشبختانه تاکنون موارد خونریزی غده هیپوفیز در افرادی که هیچ نوع توموری در هیپوفیز خود نداشته اند به عدد انگشتان دست نیز نمی رسد. همچنین لازم به ذکر است خونریزی (آپوپلکسی) غده هیپوفیز در انسان هیچ منشاء ارثی یا ژنتیک ندارد.
علل بروز خونریزی غده هیپوفیز مغز
- معمول ترین دلیل خونریزی (آپوپلکسی) غده هیپوفیز، خونریزی درون توموری خوش خیم است که درون هیپوفیز شکل رفته و یا بافت های مرده ای هستند که نتیجه رشد این تومور می باشند. در بسیار مواقع بیماران تنها زمانی متوجه وجود این تومورها می شوند که علایم خونریزی هیپوفیز ایجاد شده است.سایر علل افزایش دهنده احتمال خونریزی هیپوفیز عبارتند از:
· فشار خون بالا · سابقه رادیو تراپی غده هیپوفیز · جراحی سنگین (عمل قلب) · بارداری · انجام آزمایش کارکرد دینامیک هیپوفیز به تازگی · آسیب به سر و گردن · استفاده از داروهای رقیق کننده خون (آنتی کواگولانت) · افت شدید، ناگهانی و طولانی مدت فشار خون · هورمون درمانی (استروژن) · درمان پرولاکتینوما با اگونیست دوپامین
علایم و عوارض خونریزی غده هیپوفیز مغز
غده هیپوفیز یکی از مهمترین غده های بدن است تا جایی که به آن غده رهبر نیز می گویند. این غده بر خلاف اندازه بسیار کوچک خود طیف وسیعی از فرآیندهای بدنی و کنترل اعمال سایر غدد را بر عهده دارد. به همین دلیل، هرگونه تومور و یا خونریزی در درون این غده می تواند منجر به بروز طیف وسیع و ناهمگونی از علایم و عوارض در شما گردد. شایع ترین علامت خونریزی غده هیپوفیز مغز سردردهای شدید و ناگهانی در کنار مشکلات بینایی هستند. طبق نظر دکتر محمد صمدیان جراح برتری مغز و اعصاب ایران در کلینیک قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران، علایم و عوارض عمده خونریزی (آپوپلکسی هیپوفیز) به شرح زیرند:
سردردهای شدید و ناگهان (پشت چشم و اطراف شقیقه) | سفت شدن/ خشکی گردن |
حالت تهوع | استفراغ |
عدم تحمل نور | کاهش سطح هوشیاری |
کاهش دقت بینایی | کاهش میدان بینایی |
از دست رفتن ناگهانی بینایی (یک چشم) | دو بینی کامل |
گشادی مردمک | دوبینی افقی/ قطری |
ضعف/ لمس شدن یک طرف بدن | سکته مغزی |
خونریزی مغزی | کاهش ACTH(بحران آدیسون یا بحران فوق کلیه) |
کاهش شدید قند خون (منجر به کما) | درد حفره شکمی |
هایپو ناتریوما (کاهش شدید سدیم) | کاهش هورمون کورتیزول |
کاهش هورمون آنتی دیورتیک | کاهش فعالیت غده تیروئید |
از کار افتادن بیضه ها (در مردان) | از کار افتادن تخمدان ها (در زنان) |
عقیمی | بهم ریختگی/ قطع چرخه قاعدگی ماهانه زنان |
روش های تشخیص خونریزی غده هیپوفیز مغز
در صورتی که با علایم و عوارض خونریزی غده هیپوفیز به کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران مراجعه نمایید، دکتر محمد صمدیان ضمن انجام کلیه معاینات کامل طبی و عصبی دستور بستری را خواهند داد، چون آپوپلکسی (خونریزی) هیپوفیز وضعیتی کاملاً اورژانس و جدی می باشد.
گام اول تشخیص مصاحبه تشخیصی کامل، گرفتن سوابق و علایم بیماری، و تمرکز به آن دسته از عملکردهای هیپوفیز است که ممکن است دچار نقصان شده باشند. بهترین ابزار تشخیصی، تصویر برداری MRI از سر و گردن بیمار است که در 90% از بیماران دارای خونریزی هیپوفیز منجر به تشخیص قطعی خواهد شد. تصویر برداری CT اسکن تنها در 21-28% اوقات منجر به تشخیص درست خونریزی هیپوفیز خواهد شد.
افزون بر این، آزمایش خون و آزمایش کامل هورمون های هیپوفیز نیز از بیمارانی که احتمال خونریزی هیپوفیز دارند به عمل می آید. تا مشخص شود کدام یکی از بخش های هیپوفیز بیمار آسیب دیده است. تقریباً 80% بیماران خونریزی هیپوفیز در یک یا چند هورمون هیپوفیز خود دچار مشکل هستند.
در صورت وجود مشکلات بینایی، معاینات دقیق بینایی برای سنجش میدان، میزان، و دقت بینایی از بیماران به عمل خواهد آمد
رویکرد های درمانی خونریزی غده هیپوفیز مغز
- پس از انجام فرآیندهای تشخیصی، درمان خونریزی (آپوپلکسی) غده هیپوفیز به سرعت آغاز می شود. به گفته دکتر محمد صمدیان جراح برتر مغز و اعصاب تهران، روش ها و رویکردهای درمانی خونریزی غده هیپوفیز به 3 شکل اصلی انجام می شوند:
- تزریق سریع دوز بالای کورتیکو استروئید
- مراقبت دقیق سطح الکترولیت ها و مایعات بدنی بیماران
- جراحی غده هیپوفیز
در صورتی که خونریزی وسیع بوده و یا آدنوم (تومور) هیپوفیز نیازمند جراحی باشد، دکتر محمد صمدیان جراح مغز و اعصاب کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران به طور انتخابی از جراحی نورو آندوسکوپی از طریق بینی (EEE) اقدام به جراحی درمانی خونریزی (آپوپلکسی) هیپوفیز خواهند نمود. این شیوه جراحی به عنوان جراحی محدود با حداقل تهاجم شناخته می شود. جراحی خونریزی غده هیپوفیز به عنوان یکی از جراحی های قاعده جمجمه محسوب شده و در روش نورو آندوسکوپی از طریق حفره بینی، نورو آندوسکوپ که لوله ای بسیار ظریف است از طریق ایجاد سوراخی در انتهای حفره بینی به قطر تقریب 5 میلی متر به دروغ مغز هدایت می شود.
سرعت عمل در نورو آندوسکوپی بسیار بالا بوده و با توجه به برش های بسیار کوچک و اندکی که در جمجمه ایجاد می شود، بیمار مدت زمان بسیار کمی در بیمارستان بوده، درد بسیار کمتری تجربه نموده، دوره نقاهت بسیار کوتاه مدتی را تجربه کرده و به سرعت به روال عادی کار و زندگی خود در گذشته باز خواهد گشت.
پس از درمان خونریزی (آپوپلکسی) غده هیپوفیز، شما به سرعت شاهد بهبود بینایی خود خواهید بود. اما در مواردی ممکن است به دلیل آسیب دیدن غده هیپوفیز مشکلاتی هورمونی برای شما به وجود آیند. گاهی اوقات این مشکلات هورمونی که ناشی از تخریب بافت های هیپوفیز در مغز هستند، ماندگار بوده و لازم به مصرف داروهای خاص هورمونی برای جبران آن است.
برای اطمینان از صحت درمان آپوپلکسی (خونریزی) هیپوفیز 4 تا 8 هفته بعد درمان آزمایش هورمونی و غدد درون ریزی و 3 تا 6 ماه بعد از درمان نیز تصویر برداری MRI انجام می شود.
دکتر محمد صمدیان جراحی برتر مغز و اعصاب تهران و تیم درمانی کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران واقع در ساختمان پزشکان آریا در تمامی مراحل تشخیص و درمان خونریزی (آپوپلکسی) غده هیپوفیز در کنار شما بوده و با بهرهگیری از پوشش های خدماتی بیمه ای، در طی تمامی این مراحل تنها هزینه های قانونی و مصوب رسمی و نظام پزشکی از شما دریافت خواهد شد.
2 Comments
به محض وقوع خونریزی هیپوفیز ، احتمال مرگ وجود داره؟
خون ریزی های مغزی یک اورژانس جراحی است و باید سریعا به یک جراح مغز و اعصاب خوب مراجعه شود