عناوین مهم
مننژیوم ها شایع ترین تومورهای خوش خیم مغزی هستند و با رشد آهسته و طولانی مدت بدون علامت شناخته می شوند. هنگامی که تومور علامت دار شد، علائم مختلفی به دلیل فشرده سازی ساختارهای مجاور ممکن است اتفاق بیافتد. مننژیوم عمدتاً از طریق مداخله جراحی درمان می شود. بنابراین تشخیص زودهنگام این بیماری منجر به پیش گیری از وقوع آسیب های احتمالی به مغز می گردد.
دلیل بروز انواع تومورهای مننژیوم نا مشخص است ولی گفته میشود عواملی وجود دارد که احتمال ابتلا به مننژیوم را افزایش میدهند. این عوامل عبارتاند از:
مننژیوم اغلب در بزرگسالان شایع است اما میتواند در هر سنی اتفاق بیفتد. مننژیوم در کودکان نادر است.
زنان حدود دو تا سه برابر بیشتر از مردان مبتلا به مننژیوم غیر سرطانی میشوند. با این وجود، احتمالا تشخیص مردان و زنان مبتلا به مننژیوم سرطانی به میزان مساوی میباشد.
تشعشع وارده بر سر ممکن است خطر ابتلا فرد به مننژیوم پیشرفته را افزایش دهد. منابع متداول تشعشع که میتوانند باعث مننژیوم شود عبارتاند از: قرار گرفتن در معرض تابش به صورت اتفاقی و پرتو درمانی به عنوان یک روش برای درمان کرم سلولی بر روی پوست سر به نام سرفه تينا.
افراد مبتلا به نوروفیبروماتوز نوع2 (NF2) رسیک بالاتری برای ابتلا به مننژیوم دارند. همچنین افراد مبتلا به NF2 احتمال بیشتری دارد که به مننژیوم سرطانی یا بیش از یک مننژیوم مبتلا گردند.
افراد سیاه پوست دارای میزان مننژیوم بالاتری نسبت به افراد سفید پوست هستند. مننژیوم در آفریقا نسبت به آمریکای شمالی يا اروپا شایعتر است.
بیمار معمولا تا زمانی که آنها رشد نکرده یا به ساختارهای اطراف فشار وارد نیاوردهاند، هیچ علائمی نخواهید داشت. علایم شایعی که دیده می شوند:
سردرد از علائم مننژیومی است که در حال تغییر سطوح فشار در مغز میباشد. سردردها از خفیف تا شدید تغییر کرده و ميتوانند به صورت منقطع یا پیوسته اتفاق بيفتند. همچنین گاهی اوقات ممکن است حالت تهوع یا استفراغ یا مشکل در تمرکز کردن داشته باشید.
انقباض مغز یا تورم به علت رشد یا تهاجم مننژیومها میتواند باعث تشنج یا حتی صرع شود . بیماران ممکن است دچار اسپاسم عضلانی ناخواسته یا توهمات بصری شده و همچنین خسته یا گیج شوند.
نقصهای عصبی بیشتر زمانی که یک مننژیوم کانوکسیتی نزدیک نواحی حرکتی و حسی مغز رشد میکند، شایع هستند. این تومورها میتوانند روی هماهنگی، حس لامسه یا قدرت دستها و پاهای شما اثر بگذارند. به طور معمول، تومورها با فشار آوردن روی یک نیم کرهی مغز باعث بروز علائم در طرف دیگر بدن میشوند. برای مثال مننژیومی که روی نیم کرهی راست فشار میآورد، میتواند باعث بروز ضعف یا سوزش در دست یا پای چپ شما شود.به علاوه اگر تومور روی نیم کرهی چپ مغز که گفتار را کنترل میکند فشار وارد آورد، ممکن است دچار مشکل در صحبت کردن شوید (پیدا کردن کلمات و فهمیدن زبان). دیگر مشکلات عصبی عبارتاند از: مشکلات حافظه و تمرکز، تغییرات شخصیتی، عدم بینایی یا دوبینی.
مننژیومهای کانوکسیتی سوپراتنتورال کوچک با سرگیجه همراه هستند. سنکوپ یا غش: مننژیومهای کانوکسیتی میتوانند به جریان خون مغزی ضربه بزنند که باعث میشود برخی افراد غش کنند.
سنکوپ یا غش میتواند زمانی که مننژیوم کانوکسیتی جریان خون مغزی را تغییر میدهد اتفاق بیفتد.
عوارض بعد از عمل جراحی تومور مغزی اساساً به اندازه تومور و محل آن در مغز و ارتباط آن با عروق مغزی بستگی دارد. عواملی مانند سن بیمار و توانایی تحمل بیهوشی نیز نقش دارند. برای تومورهای کوچکتر در یک مکان مطلوب، خطر جراحی بسیار کم است. در مورد تومورهای بسیار بزرگ در یک مکان نامطلوب، میتوان آن را به میزان قابل توجهی افزایش داد. بنابراین خطر بسیار متفاوت است. با توسعه روشها و تکنیکهای جدید جراحی (تکنیکهای جراحی میکرو و اندوسکوپی، نورونوگیشن با ردیابی فیبر، تصویربرداری عملکردی، نظارت بر عملکرد مغز حین عمل، تصویربرداری حین عمل)، خطر جراحی تومور مغزی به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
در مورد تومورهای خوش خیم، جراحی معمولا تنها اقدام درمانی لازم است. در مورد تومورهای بدخیم (سرطانی)، پرتودرمانی و یا شیمی درمانی همیشه علاوه بر آن انجام میشود.
مانند هر عمل دیگری، جراحی مغز با خطرات مختلفی همراه است. با این حال، علاوه بر خطر عمومی جراحی و بیهوشی، مداخله بر روی مغز خطرات دیگری نیز دارد. خونریزی میتواند منجر به نقایص شدید عصبی و آسیب دائمی به مهارتهای حرکتی، گفتار، شناخت یا شنوایی شود.
به همین ترتیب، آسیب به بافت سالم مغز را هرگز نمیتوان نادیده گرفت. این تروماها به ندرت بدون آسیبهای حاد بهبود مییابند که در بدترین حالت میتوانند مزمن شوند. جراحی مغز اغلب میتواند به حمله صرع شود. افرادی که کاملاً تحت بیهوشی هستند متوجه این موضوع نمیشوند. اگر جراحی مغز در حالی که فرد هوشیار است انجام شود، برخی از مبتلایان این تشنجها را با ترس از مرگ مرتبط میدانند.
وضعیت پس از جراحی مغز به طور مداوم کنترل میشود. در 48 ساعت اول، نتیجه عمل را میتوان با سی تی یا ام آر آی نیز مشخص کرد. در بسیاری از موارد فشار داخل جمجمه برای چند روز با استفاده از یک لوله مخصوص کنترل میشود. مدت زمانی که بعد از جراحی مغز باید در بیمارستان بمانید به عوامل زیادی بستگی دارد. در صورتی که جراحی بدون عارضه باشد و روند خوبی داشته باشد، بیماران میتوانند در حدود 7 تا 10 روز پس از یک مرحله بهبودی پس از جراحی مغز، از بیمارستان ترخیص شوند.
انجام مراقبتهای بعد از جراحی میتواند روند بهبودی شما را سرعت بخشد.اگر شما برای مننژیوم کانوکسیتی درمان شدهايد احتمالا دو تا چهار روز پس از عمل از بیمارستان مرخص خواهید شد. بار دیگر که به خانه بر میگردید باید بتوانید بدون پرستار خانگی، ویزیت پرستار یا مراقبتهای خانگی ویژه از خود مواظبت کنید. شما بهتر است در دو هفتهی اول پس از مرخص شدن از بیمارستان، رانندگی یا ماموريتهای شخصی خود را انجام ندهید.شما ممکن است 7 تا 14 روز پس از ترخيص، ملاقاتی با جراح مغز و اعصاب خود برای گفتگو دربارهی پیشرفت و برنامههایتان برای افزایش فعالیت خود، داشته باشید.ورزشهای سنگین در طول دو هفتهی اول برای شما ممنوع است اما شما میتوانید برای جلوگیری از عوارض عدم فعالیت و استراحت در بستر، سه بار در روز به مدت 20 دقیقه پیاده روی کنید.افراد مختلف واکنشهای مختلفی به بیهوشی و عمل جراحی نشان میدهند. اکثر افراد دو تا شش هفته پس از عمل یا حتی زودتر به کار خود بر میگردند، این امر بستگی دارد به روند بهبودی شما و همچنین ماهیت کارتان، مدت جابه جایی شما و هر شرایط پزشکی اصولی دیگری. اگر شما دارای هر گونه مشکلات عصبی باشید، توان بخشی گاهی اوقات کمک کننده است.