عناوین مهم
به تجمع غیرعادی سلول در مغز تومور مغزی گفته می شود. جمجمه، که مغز را احاطه کرده، بسیار محکم است. هرگونه رشد در چنین فضای محدودی منجر به بروز مشکل می شود. ممکن است تومور سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوش خیم) باشد. با رشد تومور خوش خیم یا بدخیم، فشار داخل جمجمه افزایش می یابد. در این صورت، به مغز آسیب وارد می شود که مرگبار است.
انواع تومور مغزی به دو دسته ی اولیه و ثانویه تقسیم می شود. منشا تومور اولیه در مغز است. بسیاری از تومورهای اولیه مغز خوش خیم هستند. تومور ثانویه مغزی، که با نام تومور مغزی متاستاز هم شناخته می شود، زمانی اتفاق می افتد که سلول های سرطانی یک اندام دیگر، مانند ریه یا پستان، به مغز سرایت کند.
علائم تومور مغزی در زنان و مردان
علائم تومور مغزی در افراد متفاوت هستند باید بدانید که علل ایجاد تومور مغزی به‌راحتی قابل تشخیص نیست. جهش‌های ژنتیکی و یا ناهنجاری‌های کروموزومی از جمله عوامل ایجاد تومور مغزی است. به‌منظور پیشگیری و معالجه سریع عارضه تومور مغزی بهتر است با علائم تومور مغزی آشنا شده و در صورت مشاهده یک یا چند مورد از این علائم به طور همزمان به پزشک مغز و اعصاب مراجعه شود. لازم به ذکر است با وجود اشتراکات زیادی که در علائم تومور مغزی وجود دارد علائم تومور مغز در سنین مختلف یا جنسیت‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. بهتر است افراد با نشانه های تومور مغزی آشنا شده و با شناسایی علائم تومور مغز در صورت مشاهده به پزشک مراجعه کنند.
علائم تومور مغزی چیست؟
علائم تومور مغزی متفاوت است. این علائم به محل تجمع و قرارگیری سلول‌ها و سرعت رشد آن‌ها بستگی دارد. اما شایع ترین علائم تومور مغزی شامل موارد ذیل است:
۱- شروع جدیدی از سردردها که حدود نیمی از مبتلایان به تومور مغزی به این حالت مبتلا می‌شوند. سردرد از آنجا نشات می‌گیرد که وجود تجمع سلول‌ها در مغز بر اعصاب و رگ‌ها فشار وارد می‌کند. اغلب این سردردها الگویی متفاوت و خاص نسبت به سردردهای معمولی و میگرنی دارند برای مثال فرد بیمار مداوم سردرد دارد و یا در زمان صبح بیشترین درد را احساس می‌کند و حتی سردردهای شدید همراه با استفراغ و علائم عصبی با فرد همراه است. سردردهای ناشی از تومور مغزی به مرورزمان شدید و شدیدتر می‌شوند و حتی فرد با یک تغییر وضعیت نظیر سرفه و یا ورزش دچار سردرد شدید می‌شود. حتی در این سردردها استفاده از مسکن‌ها کمکی به کاهش درد نمی‌کند؛ لذا سردردهای جدید که تشدید پیدا می کنند و با استفاده از داروهای مسکن تسکین نمی‌گیرند می‌توانند یکی از شایع ترین علائم تومور مغزی باشند.
۲- حالت تهوع و استفراغ درصورتی‌که عامل خاصی برای آن شناخته نشود. شکل‌گیری تومور مغزی سبب برهم‌خوردن تعادل هورمون‌ها و ایجاد تهوع می‌شود. البته باید توجه شود که تهوع و استفراغ عوامل دیگری چون مشکل در سیستم گوارشی، بارداری، مسمومیت غذایی و … را نداشته باشد، اما در صورتیکه تهوع و استفراغ عامل خارجی دیگری نداشته باشد از شایع ترین علائم تومور مغزی است.
۳- اختلال در بینایی افراد نظیر بینایی مبهم، دیدهای دوگانه و یا ازدست‌دادن دیدهای محیطی، دید تونلی و یا حتی کوری از جمله علائم و نشانه های تومور مغزی است.
۴- ازدست‌رفتن آرام‌آرام و تدریجی حرکت در یک دست یا یکی از پاها می‌تواند از علائم تومور مغز باشد.
۵- سختی و مشکل در حفظ و ایجاد تعادل در بدن از شایع ترین علائم تومور مغزی است.
۶- مشکلات گفتاری بیمار نظیر ازدست‌دادن ناگهانی قدرت تکلم و یا لکنت زبان، مشکل در استفاده از برخی کلمات، فراموشی کلمات در زمان سخن‌گفتن و عدم درک کلمات دیگران ناشی از تومور مغزی است.
۷- خستگی مفرط از دیگر علائم تومور مغزی است. اغلب افرادی که دچار عارضه تومور مغزی می‌شوند اغلب خسته هستند و احساس ضعف دارند و سنگینی در اندام خود احساس می‌کنند.
۸- سردرگمی و ازدست‌دادن حافظه از دیگر علائم تومور مغزی است. افرادی که با این علائم مواجه هستند قدرت تمرکز بر فعالیت‌ها را ازدست‌داده و به‌راحتی حواسشان پرت می‌شود. بیمار قادر به انجام چند کار نیست و در خصوص مسائل بسیار ساده گیج شده و قادر به تصمیم گیری نیستند. بعضی اوقات فرد بیمار در حافظه خود دچار اختلال می‌شود و بسیاری از مسائل را به‌سرعت فراموش می‌کند لذا از دست دادن حافظه از نشانه های تومور مغزی است.
۹- تغییر شخصیت و رفتار فرد بیمار می‌تواند از علائم تومور مغزی باشد. تومور مغزی بر سیستم عصبی و عملکرد تأثیر گذاشته و سبب ایجاد نوسانات خلقی فراوان در فرد بیمار می‌شود. برای مثال ممکن است فرد بیمار پیش‌تر در میان افراد و جمع راحت بوده ولی اکنون راحت نیست و به آسانی تحریک می‌شود و یا اینکه فرد پیش‌تر فعال بوده و اکنون منفعل شده و حوصله کاری را ندارد. حتی ممکن است فرد در یک لحظه بسیار آرام و خوشحال باشد و در لحظه‌ای بعد تغییر رویه داده و به ناراحتی و پرخاشگری بپردازد. تغییر شخصیت ناگهانی افراد از نشانه های تومور مغزی است.
۱۰- تشنج بیمار بالاخص در افرادی که دچار بیماری صرع یا تشنج نمی‌باشند. تومور مغزی بر سلول‌های عصبی فشار وارد کرده و این امر در سیگنال‌های الکتریکی تداخل ایجاد می‌کند که با تشنج همراه خواهد بود. از علائم شایعی که در افرادی که دچار تومور مغزی شده‌اند تشنج است و اغلب نیمی از مبتلایان برای یک‌بار این حالت را تجربه کرده‌اند.
۱۱- از دیگر نشانه های تومور مغزی و از شایع ترین علائم تومور مغز اختلال در شنوایی، چشایی، بویایی و بینایی است.
۱۲- افسردگی از دیگر علائم مبتلایان به تومور مغزی است. اغلب افراد در این حالت احساس غم طولانی و مزمن دارند و برای کوچک‌ترین مسائل بسیار ناراحت می‌شوند. افراد با حالت افسردگی مشکل بی‌خوابی داشته و اغلب کم‌انرژی هستند.بهتر است با مشاهده هر کدام از علائم یاد شده به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه و مشکلات و ناراحتی‌ها مورد بررسی و درمان قرار گیرد.
عوامل خطرناک ابتلا به تومور مغزی چیست؟
در ادامه به عوامل پر خطر که باعث بروز تومور مغزی می شود اشاره می کنیم:
سابقه ی خانوادگی ( ارث ) در تومور مغزی
فقط 5 الی 10 درصد از تمام سرطان ها ارثی است. به ندرت پیش می آید که وراثت ژنتیکی علت تومور مغز باشد. اگر چند نفر از اعضای خانواده تان دچار تومور مغز شده اند، با پزشک مغز و اعصاب خود مشورت کنید. متخصص مغز و اعصاب شما را به مشاور ژنتیک معرفی می کند.
سن
خطر ابتلا به اکثر انواع تومور مغزی با افزایش سن بیشتر می شود.
نژاد
درمجموع، ابتلا به تومور مغزی بین افراد سفیدپوست شایع تر است. با این حال، احتمال بروز مننژیوم در بین نژاد آفریقایی-آمریکایی بیشتر است.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص، مثل موادی که در محیط کار با آن سروکار دارید، خطر ابتلا به سرطان مغز را بالا می برد.
قرار گرفتن در معرض تشعشع
خطر ابتلا به تومور مغزی در بین افرادی که در معرض تابش یونیزکننده قرار گرفته اند بیشتر است. ممکن است از طریق پرتودرمانی برای سرطان در معرض این تشعشعات قرار بگیرید. ریزش اتمی هم شما را در معرض تشعشعات قرار می دهد. حادثه هسته ای فوکوشیما و چرنوبیل نمونه هایی از قرار گرفتن مردم در معرض تشعشات یونیزکننده هستند.
