تومور مغزی پشت گوش: غده خوش خیم نوروم آکوستیک

2021-01-23

دسته بندی ها

دسته‌بندی نشده

برچسب ها

عناوین مهم

تومور مغزی پشت گوش یا نوروم آکوستیک یک تومور غیر سرطانی نادر و خوش خیم است که با سرعتی بسیار کم رشد می کند. نام های دیگر آن تومور سی پی انگل، آکوستیک نوروما، شوانوم عصب هشت هستند. این تومور هنگام بزرگ شدن به عصب گوش فشار آورده و منجر به اختلال در تعادل و شنوایی خواهد شد. این تومور که عمدتاً به دلایل نامعلوم به وجود می آید گاه می تواند حتی بصورت ارثی نیز منتقل شود. دکتر محمد صمدیان یکی از بهترین انتخاب ها برای جراحی مغز و اعصاب تهران، با تجربه بالا در حوزه تومور مغزی پشت گوش با روش های پیشرفته جراحی بسته نورو آندوسکوپ به درمان سریع آن می پردازند.

تومور مغزی پشت گوش چیست؟

نوروم آکوستیک یا تومور مغزی پشت گوش نوعی از تومورهای خوش خیم مغز است که به نام شووانوم وستیبولار نیز شناخته می شود. تومورهای مغزی پشت گوش (سی پی انگل) در طول سالیان دراز رشدی بسیار آهسته دارند و در جاهای دیگر بدن پخش نمی شوند. این تومورها روی اعصاب شنوایی و تعادلی (عصب هشتم مغزی) رشد می کنند و به همین دلیل در صورت بزرگ شدن می توانند مشکلاتی مثل از دست رفتن شنوایی و عدم تعادل را ایجاد نمایند.

در صورتی که تومور مغزی پشت گوش (آکوستیک نوروما) خیلی بزرگ شود ممکن است برای فرد مخاطراتی ایجاد نماید، اما تقریباً همه این تومورها براحتی با جراحی مغز و اعصاب برداشته و درمان می شوند. نوروم آکوستیک بطور معمول در سنین بین 30 تا 60 سالگی به وجود آمده و در داخل سر و جمجمه رشد می کند.

انواع تومور مغزی پشت گوش

به طور معمول دو نوع از نوروم آکوستیک شناخته شده اند:

نوع منفرد
نوع ناشی از نوروفیبروماتوز نوع 2 (NF2).

نوروفیبروماتوز نوع 2، گونه ای بیماری ارثی است که شامل رشد تومورهای غیر سرطانی در سیستم اعصاب است. تومورهای مغزی پشت گوش رایج ترین نوع نوروفیبروماتوزها بوده و معمولاً در حدود 30 سالگی ظاهر می شوند. نکته قبل توجه اینکه نوروفیبروماتوز نوع 2 گونه ای بیماری عصبی بسیار نادر است که تنها 5% از نوروم های آکوستیک را در بر می گیرد. باقی 95% این تومورها از نوع منفرد هستند.

علل بروز تومور مغزی پشت گوش

همانطور که پیشتر گفته شد، دلیل بروز 5 درصد از نوروم های آکوستیک (سی پی انگل) نوروفیبروماتوز نوع 2 است. اما در مورد نوع منفرد، پزشکان و متخصصان هنوز علت قطعی و مشخصی را نیافته اند. یکی از علت های مهم احتمالی، مواجهه سر و گردن با تابش های شدید اشعه های مضر، همچون اشعه ایکس، تشعشعات اتمی، و اشعه ماوراء بنفش باشد.

علایم و عوارض تومور مغزی پشت گوش

نوروم آکوستیک (شوانوم عصب هشت) در ابتدا ممکن است علایم و عوارض خاص قابل تشخیصی ایجاد نکند. اما به تدریج موارد زیر ممکن است برای شما ایجاد شوند:

از دست رفتن شنوایی که معمولاً فقط در 1 گوش است.
شنیدن صداهایی که از درون بدن می آیند
ناتوانی شنیدن صداهای زیر (فرکانس بالا) در یک گوش
وز وز گوش
زنگ زدن گوش
احساس اینکه در حال حرکت و چرخیدن هستید
سرگیجه (بویژه زمانی که فرد به سرعت می چرخد)
احساس فشار یا پر بودن داخل گوش
درد داخل گوش
ناتوانی در راه رفتن درست و تنظیم فاصله پاها

در صورتی که نوروم آکوستیک بزرگ شود می تواند علایم و عوارض زیر را ایجاد نماید:

سر دردهای ادامه دار
اختلال بینایی
دوبینی
بی حسی، درد یا ضعف در یک طرف صورت
مشکلات هماهنگی تعادلی در یک طرف از بدن (آتاکسی)
مشکلات بلع
صداهای ناخوشایند حین بلع غذا

تشخیص تومورهای مغزی پشت گوش

فرآیند تشخیصی تومور سی پی انگل به طور معمول از جانب سایر متخصصان نظیر گوش و حلق و بینی، شنوایی سنجی، و یا متخصصان مغز و اعصاب صورت می گیرد. فرد با شکایاتی از مشکلات گوش و شنوایی، سرگیجه، و یا مشکلات اعصاب صورت مراجعه می کند.

به طور معمول در گام نخست پس از معاینه طبی کامل، بررسی تاریخچه زندگی و بیماری شما، و بررسی های جانبی، از شما ارزیابی شنوایی به عمل آمده و سپس برای تصویربرداری های مغزی و پیگیری درمان به متخصصان جراحی مغز و اعصاب ارجاع داده می شوید. گام های تشخیص نوروم آکوستیک عبارتند از:

آزمایش کامل خون:

آزمایش کامل خون برای بررسی انواع مسمومیت، بیماری های زمینه ای، و یا عفونت هایی که ممکن است علایم مشابه وضعیت فعلی شما را ایجاد کنند، ضروری است. به این ترتیب پزشک شما مطمئن خواهد شد که علایم و عوارض فعلی شما ناشی از یک بیماری دیگر نبوده است.

آدیومتری (سنجش شنوایی):

در یک تست شنوایی سنجی به بررسی این می پردازند که فرد چقدر خوب می تواند صداها و گفتارها را تشخیص دهد. این کار اول گام برای تشخیص نوروم آکوستیک است. در آدیومتری شما با گوشی های مخصوص به صداها و صحبت ها گوش داده و پاسخ های شما ثبت می شوند. ممکن است در نوار گوش (آدیوگرام) شما افزایش میانگین تن خالص(PTA)، افزایش آستانه دریافت صحبت (SRT)، و کاهش افتراق صحبت (SD) مشخص شود.

پاسخ فراخوانده شنوایی ساقه مغز (BAER):

این ارزیابی زمانی از شما به عمل می آید که لازم باشد فعالیت امواج مغزی شما در پاسخ به صداها و تن ها بررسی شوند. در این روش حسگرهایی به سر شما متصل شده و هنگامی شنیدن صداها و تن هایی خاص با گوشی، وضعیت فعالیت امواج مغزی شما بررسی می شوند.

تصویر داری از سر و گردن:

اگر نتایج معاینات و سایر ارزیابی ها نشان دهند که شما احتمالاً دچار تومور مغزی پشت گوش هستید، لازم است اسکن MRI از سر و گردن شما به عمل آید. در روش اسکن MRI، بر خلاف تصویربرداری با اشعه ایکس (همچون CT اسکن) سر شما در یک میدان مغناطیسی قرار گرفته و تصاویر دقیق و واضحی از وضعیت داخل جمجمه مشخص خواهد شد.

گاهی اوقات لازم است ماده حاجب برای بهبود کیفیت تصاویر مغزی به شما تزریق شود. در صورت وجود نوروم آکوستیک، تومور بیش از سایر بافت های مغزی ماده حاجب را به خود جذب کرده و بنابراین روشن تر و واضح تر در تصویر مغزی شما مشخص خواهد شد.

درمان تومور مغزی پشت گوش

در صورتی که تومور شوانوم عصب هشت خیلی کوچک بوده و مشکلی در شنوایی نباشد، بطور معمول نیاز به مداخله ای نیست. دکتر محمد صمدیان در موارد این چنین، اسکن MRI مجدد را برای 12 ماه بعد تجویز می کنند و در صورت رشد تومور فرآیند درمانی به شرح زیر ادامه خواهد یافت:

دارو درمانی:

در مواردی که تومور کوچک بوده و در عین حال بیمار شرایط مناسب برای جراحی را نداشته باشد، حسب تشخیص جراح مغز و اعصاب داروهای مخصوص کنترل و درمان تومورهای مغز و اعصاب تجویز خواهند شد.

جراحی:

مطمئن ترین روش درمانی برای تومور مغزی پشت گوش، جراحی است. در روش جراحی توسط تیم متخصصان کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران، نوروم آکوستیک به طور کامل برداشته می شود و شنوایی بر می گردد. شیوه های جراحی شامل جراحی مغزی سوراخ کلید (پشت سر)، جراحی بالای گوش، و روش ترنس لابیرنت (پشت گوش) هستند.

بطور معمول با استفاده از روش های جراحی بسته به کمک میکروسکوپ و نورو آندوسکوپ شکافی کوچک به قطر 5 میلی متر در جمجمه شما ایجاد شده و لوله های ظریف میکروسکوپ و نورو آندوسکوپ همراه با تجهیزات ظریف جراحی وارد سرتان می شوند. سپس نوروم آکوستیک به شکل کامل و موفق از داخل مغز تخلیه و محل آن پاکسازی خواهد شد.

ممکن است پس از جراحی عضلات صورت دچار ضعف شوند که عارضه طبیعی موقتی این عمل است، چرا که مسیر اعصاب صورت (اعصاب 5 و 7 مغزی) از ناحیه تومور مغزی پشت گوش می گذرد. این موضوع به سرعت رفع خواهد شد.

در کمتر از 5% بیماران ممکن است بعد از عمل نشتی مایع مغزی-نخاعی مشاهده شود که معمولاً برطرف خواهد شد. گاه ممکن است نیاز به جراحی مجدد برای برطرف ساختن این عارضه باشد.

پرتو درمانی:

در بیماران سالمند و یا بیمارانی که شرایط سلامتی ناپایدار دارند، پرتو درمانی با استفاده از چاقوی گاما صورت می گیرد. پرتو درمانی بسته به تشخیص متخصصان به دو صورت تک جلسه ای و یا چند جلسه ای اجرا می شود.

در روش پرتو درمانی تک جلسه ای، مقدار بسیار زیادی از امواج ریز در یک جلسه متمرکز بر تومور مغزی پشت گوش تابانده خواهند شد. اما در روش پرتو درمانی چند جلسه ای، مقدار کمتری از امواج ریز طی چندین جلسه در چند هفته به نوروم آکوستیک شلیک خواهند شد.

از جمله ویژگی های پرتو درمانی این است که روشی سرپایی بوده و نیاز به بستری ندارد. اما این روش به طور کامل تومور را در مغز از بین نمی برد.

کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران روش های پیشرفته تشخیص، درمان، مراقبت های پس از عمل و توانبخشی تمامی مشکلات ناشی از فرآیند درمان نوروم آکوستیک (تومور سی پی انگل) را به طور کامل ارائه می کند. در این مرکز انتخاب روش درمان مناسب برای شما بر اساس عوامل زیر صورت می گیرد: