عناوین مهم
سکته مغزی (stroke) چیست؟
سکته مغزی زمانی رخ می دهد که یکی از رگ های خونی مغز دچار پارگی، خونریزی و یا انسداد می شود. این امر موجب اختلال در خون رسانی به بافت مغز و در نتیجه آسیب به سلول های مغزی می شود. بر اساس تحقیقات انجام شده، سکته مغزی پنجمین علت شایع مرگ در دنیا است. بدون اکسیژن ، سلول های مغز و بافت مغز دچار آسیب شده و ظرف چند دقیقه می میرند.
انواع سکته مغزی
سکته های مغزی به طور کلی به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از : حمله ایسکمیک موقت (TIA)، سکته ایسکمیک، و سکته هموراژیک. این دسته بندی ها به انواع مختلف دیگری شامل موارد زیر تقسیم بندی می شوند:
سکته ایسکمیک :
در زمان وقوع سکته ایسکمیک، رگ هایی که جریان خون را به بافت مغز می رسانند، باریک شده و دچار انسداد می شوند. این انسداد در نتیجه وجود لخته خون یا کاهش شدید خون رسانی به رگ ها رخ می دهد. علاوه بر این، رگ ها ممکن است بر اثر جدا شدن پلاک ها و چربی ها از دیواره رگ و گیر کردن آن ها در بخش های باریک تر رخ دهند.
دو نوع رایج سکته های ایسکمیک، سکته ترومبوتیک و سکته آمبولیک هستند که در ادامه به توضیح آن ها می پردازیم.
حمله ایسکمیک گذرا یا موقت (TIA) :
در این نوع سکته مغزی، انسداد رگ های خونی به طور موقت رخ می دهد. علائم این نوع حمله مغزی معمولاً با سکته مغزی ایسکمیک مشترک هستند با این تفاوت که این علائم معمولاً پس از گذشت چند دقیقه الی چند ساعت کاملاً از بین می روند. در صورتی که بیمار با سکته خفیف مواجه شد، باید آن را جدی گرفت چون بر اساس تحقیقات، بیش از یک سوم افرادی که با حمله TIA مواجه می شوند، ظرف یک سال بعد با یک سکته مغزی شدید روبرو می شوند.
سکته ترومبوتیک:
این سکته زمانی اتفاق می افتد که لخته خون در یکی از رگ های اصلی خون رسان به بافت مغز ایجاد می شود. این لخته از طریق جریان خون به بخش های باریک تر رگ ها منتقل شده و مانع از خون رسانی به مغز می شود.
سکته آمبولیک:
این سکته زمانی رخ می دهد که لخته خون ایجاد شده در بخش دیگری از بدن از طریق جریان خون به مویرگ های مغزی می رسد. عموماً انسداد در رگ های ناحیه قلب ، سینه و گردن سبب وقوع سکته آمبولیک می شود.
سکته هموراژیک:
زمانی که یکی از رگ ها یا مویرگ های مغزی دچار پارگی و خون ریزی می شود ، سکته هموراژیک رخ می دهد. خون ریزی ناشی از سکته هموراژیک سبب افزایش فشار درون جمجه و در نتیجه آسیب به سلول ها و بافت مغز می شود. سکته های هموراژیک حدود 13 درصد از کل سکته های مغزی را تشکیل می دهند. با این حال، معمولاً عوارض شدیدتری نسبت به سکته های ایسکمیک دارند و نیاز به درمان آن ها سریع تر است. به طور کلی دو دسته سکته هموراژیک وجود دارد.
خونریزی داخل(درون) مغزی (Intracerebral) :
خونریزی مغزی رایج ترین نوع سکته هموراژیک است و زمانی رخ می دهد که بافت های میانی و فضای داخلی مغز کاملاً با خون اشباع می شوند.
خونریزی subarachnoid:
در این نوع سکته، خون در فضای بین غشای احاطه کننده مغز و بافت مغز جمع می شود.
علت سکته مغزی
معمولاً دلیل ایجاد سکته مغزی به نوع آن بستگی دارد. بسیاری از عوامل می توانند سبب وقوع این عارضه شوند. این عوامل عبارتند از:
رژیم غذایی :
مصرف مواد غذایی ناسالم ریسک دچار شدن به سکته مغزی را به شدت افزایش می دهند. توصیه ما این است که از مصرف غذاهایی که دارای نمک فراوان، چربی های اشباع شده و ترانس و همچنین کلسترول فراوان هستند پرهیز کنید.
کم تحرکی:
عدم فعالیت فیزیکی و انجام ندادن حرکات ورزشی به طور منظم ، ریسک ابتلا به سکته مغزی را تا حد زیادی افزایش می دهد. توصیه می شود که یک فرد بالغ ، حداقل به مدت 2.5 ساعت در هفته تمرینات هوازی انجام دهد. با روزانه نیم ساعت پیاده روی می توانید تا حد زیادی از وقوع سکته مغزی جلوگیری کنید.
مصرف الکل و دخانیات:
مصرف مداوم مشروبات الکلی می تواند سبب افزایش فشار خون و همچنین سطح تری گلیسرید (چربی مضر) خون شود. در نتیجه الکل را می توان یک عامل بزرگ وقوع سکته مغزی دانست. علاوه بر این، استفاده از دخانیات با آسیب به عروق و افزایش فشار خون می تواند احتمال سکته مغزی را تا حد زیادی افزایش دهد.
سوابق فردی بیمار:
برخی از عوامل زمینه ای وقوع سکته مغزی قابل کنترل نیستند. عواملی مانند سابقه خانوادگی، جنسیت، افزایش سن و همچنین نژاد در میزان احتمال وقوع سکته مغزی دخیل هستند.
- سابقه بیماری: برخی از عوامل و بیماری های زمینه ای ارتباط نزدیکی با وقوع سکته مغزی دارند. این عوامل عبارتند از:
- بیماری عروق کرونر
- بیماری درون جمجمهای
- نارسایی قلبی
- بیماری عروق مغزی
- آنوریسم مغز
- ضربان قلب نامنظم
- نقایص مادرزادی قلب
- دیابت
- ناهنجاری شریانی
- عفونت یا التهاب قلب
- کم خونی سلول داسی شکل
- بارداری
- بیماری خود ایمنی
- سرطان
- سابقه سكته مغزی
با وجود اینکه سکته مغزی بیشتر در افراد بزرگسال و در سنین میان سالی و کهنسالی رایج است، گاهی در موارد نادر شاهد بروز استروک در کودکان و افراد جوان هستیم. سکته مغزی لزوماً در نتیجه وجود عوامل و بیماری های زمینه ای رخ نمی دهد و پیش از اتخاذ هر گونه روش درمانی باید علت و ریشه آن مشخص شود. گاهی عواملی مانند صرع و تشنج باعث بروز علائم سکته مغزی در جوانان می شود. استروک در کودکان بیشتر از نوع ایسکمیک یا انسدادی است. برای مطالعه بیشتر در خصوص سکته مغزی در کودکان و راه های تشخیص و درمان آن می توانید مقاله سکته مغزی در کودکان را مطالعه کنید.
نشانهها و علائم سکته مغزی
اگر احتمال می دهید در شما یا یکی از اطرافیانتان سکته مغزی رخ داده است، به زمان شروع علایم توجه کنید. برخی از روش های درمانی سکته مغزی زمانی تأثیر گذار هستند که بلافاصله پس از وقوع سکته انجام شوند.
مشکل در راه رفتن :
سکته مغزی می تواند سبب ایجاد مشکل در راه رفتن و حفظ تعادل و هماهنگی بین عضلات بدن شود.
مشکل در صحبت کردن و فهمیدن(ادراک) :
ممکن است در زمان وقوع سکته مغزی احساس گیجی و ناآگاهی نسبت به محیط اطراف پیدا کنید ، دچار لکنت زبان شوید و در بیان جملات با مشکل مواجه شوید.
فلج، رعشه، از کارافتادگی و یا کرختی و بیحسی صورت، بازو و یا پا :
سکته مغزی ممکن است سبب بی حسی ناگهانی، احساس ضعف و فلج شدن عضلات صورت، دست ها و یا پاها شود. سعی کنید دستان خود را به طور همزمان تا سطح شانه های خود بالا بیاورید. اگر یکی از دستان شما دچار افتادگی شود، ممکن است شما با سکته مغزی مواجه شده باشید. علاوه بر این، یکی از شایع ترین علائم ، فلج شدن و افتادگی یک طرف صورت و دهان است.
اختلال در بینایی در یک چشم و یا هر دو چشم :
احساس تاری و دو بینی در یک یا هر دو چشم در زمان وقوع سکته مغزی شایع است.
سردرد:
اگر به طور ناگهانی دچار سردرد شدید همراه با حالت تهوع و کاهش سطح هوشیاری شدید ، احتمالاً دچار سکته مغزی شده اید.
روش های تشخیص سکته مغزی
به منظور تشخیص قطعی سکته مغزی، شدت، و ابعاد تأثیر آن آزمایش های مختلفی صورت می گیرد که عبارتند از:
آزمایش خون:
پزشک شما ممکن است آزمایشات خونی مختلفی را برای سنجش سطح قند خون، عفونت های احتمالی، پلاکت و سرعت انعقاد خون انجام دهد.
MRI و سی تی اسکن:
تصویر برداری MRI و سی تی اسکن می تواند تصویر دقیق و شفافی از میزان آسیب و نقاط آسیب دیده مغز ارائه کند و به پزشک در اتخاذ راهکار درمانی مناسب کمک زیادی کند.
الکتروکاردیوگرام (EKG):
یکی از روش های تشخیص رایج سکته مغزی، آزمایش EKG است. این آزمایش، فعالیت الکتریکی قلب ، و ریتم آن را ثبت می کند. تشخیص عارضه های قلبی به شناسایی علت سکته مغزی و پیشگیری از وقوع عارضه های بعدی کمک می کند.
آنژیوگرافی مغزی :
یکی دیگر از آزمایشاتی که پزشک شما ممکن است پس از دچار شدن به سکته مغزی تجویز کند، آنژیوگرافی است. در این روش، پزشک با استفاده از یک دوربین کوچک، میزان گرفتگی عروق را به طور دقیق بررسی می کند.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
کلمه FAST را به یاد داشته باشید. این کلمه مخفف چهار علامت اصلی سکته مغزی است که در دنیا شناخته شده است. در صورت بروز هر یک از علایم زیر در خود یا اطرافیان سریعاً با اورژانس تماس بگیرید. واحد پیشگیری و درمان سکته مغزی با کد 724 تحت نظر وزارت بهداشت در اورژانس ها و بیمارستان های سراسر کشور در حال فعالیت هستند. در زمان وقوع سکته مغزی، دقایق و لحظه ها نقش کلیدی ایفا می کنند. هر چقدر که زمان بیشتری بگذرد ، احتمال آسیب به بافت های مغز و ایجاد عوارض شدید بیشتر می شود.
- صورت (Face) : از بیمار بخواهید لبخند بزند. آیا یک طرف صورت افتاده است؟
- بازو ها (Arms) : از بیمار بخواهید هر دو دست خود را بالا بیاورد. آیا یکی از دستان دچار فلج شده است و یا فرد توانایی نگه داشتن دست خود را در وضعیت ثابت ندارد؟
- صحبت کردن (Speak) : از بیمار بخواهید که یک جمله کوتاه را تکرار کند. به عنوان مثال خود را معرفی کند. آیا متوجه مشکل در تکلم بیمار شده اید؟
- زمان (Time): اگر با هر یک از علائم بالا مواجه شدید ، سریعاً با اورژانس 115 تماس بگیرید.
آیا کرونا باعث سکته مغزی می شود ؟
تحقیقات نشان می دهد ابتلا به کرونا ، احتمال وقوع سکته مغزی را افزایش می دهد. دلیل این امر آن است که کرونا با روش های مختلفی سبب ایجاد لخته خون در قسمت های مختلف بدن بخصوص ریه ها می شود و این لخته خون در صورت حرکت به سمت عروق مغز می تواند سبب سکته مغزی شود. یکی از شایع ترین دلایل مرگ بر اثر کرونا در افراد جوان و بدون سابقه بیماری های زمینه ای، سکته مغزی است.
آیا سکته مغزی درمان دارد؟
سکته مغزی زمانی رخ می دهد که جریان خون در بخشی از مغز ما کاهش یافته و یا متوقف شود. به گفته دکتر محمد صمدیان استاد برتر جراحی مغز و اعصاب دانشگاه شهید بهشتی تهران در کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران در نتیجه سکته مغزی بافت های مغزی از دریافت اکسیژن و مواد غذایی محروم مانده و می میرند.
درمان سکته مغزی به عنوان فوریت اورژانسی بوده و هر چه فاصله زمانی بین بروز سکته مغزی و شروع درمان کمتر باشد، موفقیت درمانی نیز بیشتر است. اما در صورت عدم رسیدگی به موقع و مناسب، ممکن است فرد حتی دچار فلج و یا خدای ناکرده مرگ شود.
مراحل درمان سکته مغزی
سکته مغزی بسته به اینکه از نوع ایسکمیک (ناشی از لخته مغزی) و یا هموراژیک (ناشی از خونریزی مغزی) باشد، شیوه های درمانی متفاوتی دارد. به گفته دکتر محمد صمدیان استاد برتر جراحی مغز و اعصاب دانشگاه شهید بهشتی تهران که به دکتر پنجه طلا جراح مغز و اعصاب نیز معروف می باشد، در صورتی که سکته مغزی ایسکمیک و یا سکته مغزی گذرا (TIA) باشد مراحل و گزینه های درمانی به صورت زیر هستند:
- دارو درمانی وریدی اورژانسی
- جراحی آندو وسکولار اورژانسی شامل تزریق مستقیم دارو به محل سکته در مغز، و / یا تخلیه لخته از مغز با استنت
- جراحی اندارترکتومی کاروتید (سرخرگ) برای برداشته پلاک ها مسدود کننده عروق
- آنژیوپلاستی و استنت
در صورتی که سکته مغزی هموراژیک باشد، مراحل و گزینه های درمانی عبارتند از:
- دارو درمانی اورژانسی کنترل فشار خون، تشنج، و خونریزی مغزی
- جراحی تخلیه خون و ترمیم عروق
- جراحی کلیپس گذاری
- جراحی تخلیه AVM
- رادیو سرجری استریو تاکتیک (رادیوتراپی برای ترمیم بدشکلی عروق مغزی)
روش های درمان سکته مغزی شدید
ارزیابی دقیق پزشکی از وضعیت بیمار و اتخاذ راهکار درمانی صحیح نقش مهمی در بهبودی و ریکاوری بیمار پس از سکته مغزی ایفا می کند. به هر میزان که در درمان سکته مغزی تأخیر ایجاد شود، احتمال آسیب های مغزی افزایش پیدا می کند. روش های درمانی برای سکته مغزی بستگی به نوع آن دارد.
درمان سکته مغزی خفیف
سکته مغزی خفیف (TIA) در حقیقت مقدمه و پیش درآمد سکته مغزی ایسکمیک است. در سکته مغزی خفیف گرفتگی و یا لخته خونی به با توجه به محدود بودن مدت کوتاهی علایم سکته را ایجاد کرده، ولی علایم آن پس از مدت کوتاهی برطرف می شوند. به گفته دکتر محمد صمدیان استاد برتر جراحی مغز و اعصاب دانشگاه شهید بهشتی تهران در کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران، لازم است در صورت مشاهده علایم سکته مغزی خفیف لازم است بلافاصله به درمان آن پرداخت. چون همیشه پس سکته مغزی خفیف سکته مغزی وسیعی رخ خواهد.
مدت زمان درمان سکته مغزی خفیف بستگی به نوع و وسعت آسیب های منجر به TIA دارد. پس از تصویربرداری های دقیق CT اسکن و MRI و مشخص نوع، محل، و وسعت سکته مغزی خفیف، داروهای مناسب آن برای شما تجویز خواهند شد. در صورتی که لازم باشد با استفاده از جراحی های محدود و بسته همچون نورو آندوسکوپی و جراحی میکروسکوپی لخته، انسداد عروقی، آنوریسم، و مواردی از این قبیل درمان خواهند شد. گاه لازم است داروهای مخصوص ضد لخته و یا ضد فشار خون مادام العمر تحت نظر پزشک مصرف شوند.
روش های درمان سکته ایسکمیک و حمله انسدادی گذرا (TIA)
در این نوع سکته ها ، لخته خون عامل اصلی ایجاد انسداد در رگ های خونی است. به همین دلیل از روش هایی استفاده می شود که انسداد عروق خونی را برطرف کند. این روش ها عبارتند از:
داروهای ضد انعقاد خون:
مصرف سریع آسپرین، خط اول درمان سکته مغزی ایسکمیک است. داروهای ضد انعقاد خون باید در 24 الی 48 ساعت اولیه پس از مشاهده علائم سکته مغزی به صورت خوراکی یا تزریق وریدی استفاده شوند.
داروهای از بین برنده لخته خون :
داروهای ترومبولیتیک می توانند لخته های خون موجود در رگ های خونی مغز را در خود حل کنند. یکی از مشهورترین داروهای ضد لخته ، داروی فعال ساز پلاسمینوژن بافتی (tPA) است. این دارو با حل کردن سریع لخته های خون سبب کاهش علائم سکته مغزی ایسکمیک و افزایش احتمال ریکاوری پس از سکته می شود. نکته ای که در مورد این دارو وجود دارد این است که برای تأثیر حداکثری ، باید در 3 الی 4.5 ساعت اول پس از مشاهده علائم اولیه مصرف شود.
انتقال و تغییر مکانیکی محل لخته خون :
در این روش جراحی ، پزشک با استفاده از وارد کردن یک کاتتر (لوله جراحی( به یکی از عروق اصلی مغز ، اقدام به بیرون کشیدن لخته خون می کند. این جراحی در 6 الی 24 ساعت اولیه پس از سکته مغزی بیشترین تأثیر گذاری را دارد.
قرار دادن استنت (Stent) عروق:
در صورتی که یکی از رگ های خونی مغز بیش از حد نازک و ضعیف شده باشد ، به منظور جلوگیری از وقوع سکته های بعدی، پزشک از یک استنت مخصوص برای ایجاد استحکام بیشتر در نقطه آسیب پذیر رگ استفاده می کند.
جراحی :
در مواقع نادری که درمان های دیگر تأثیرگذار نیستند، پزشک شما ممکن است به منظور حذف لخته های خون و پلاک ها از رگ های خونی، از جراحی استفاده کند. این جراحی در 90 درصد مواقع به صورت آندوسکوپیک انجام می شود.
عوارض بعد از سکته مغزی خفیف
به گفته دکتر محمد صمدیان استاد برتر جراحی مغز و اعصاب دانشگاه شهید بهشتی تهران در کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران سکته مغزی خفیف معمولاً عارضه خاصی پس از بروز به همراه ندارد. در برخی موارد ممکن است حالت های ضعف شناختی، ضعف بینایی و شنوایی، و یا فراموشی بسته به محل سکته مغزی خفیف ایجاد شود. خطرناک ترین عارضه بعد از سکته مغزی خفیف احتمال بروز سکته مغزی ایسکمیک یا هموراژیک است.
روش های درمان سکته مغزی هموراژیک
سکته های مغزی که سبب خونریزی در بافت مغز می شوند ، راهکار درمانی متفاوتی نسبت به سکته های انسدادی دارند. این درمان ها عبارتند از:
- دارو درمانی: بر خلاف سکته ایسکمیک، هدف استفاده از دارو در سکته های هموراژیک جلوگیری از خونریزی بیشتر با استفاده از تسریع روند انعقاد خون است. در صورتی که بیمار سابقه مصرف داروهایی مانند آسپرین را داشته باشد، داروهایی به منظور مقابله با اثر ضد انعقادی آسپرین تجویز می شود.
- کویلینگ (Coiling) : در این روش درمانی ، جراح با استفاده از یک وسیله حلقه مانند ناحیه پارگی رگ را مسدود می کند تا از خونریزی بیشتر به طور موقت جلوگیری شود.
- جراحی: اگر پزشک معالج شما متوجه وجود آنوریسم یا ورم کردن یکی از عروق خونی مغز شود ، ممکن است با استفاده از جراحی، محل آنوریسم را با استفاده از پنس جراحی کوتاه کند تا از خونریزی مجدد جلوگیری شود. علاوه بر این، ممکن است از روش هایی مانند کرانیوتومی برای کاهش فشار درون جمجمه ای پس از سکته هموراژیک شدید استفاده شود.
روشهای بهبود بیمار پس از سکته مغزی
سکته مغزی یکی از دلایل عمده ناتوانی و فلج در بزرگسالان است. هر چند، بر اساس گزارشات مرکز ملی سکته های مغزی ، تنها در ده درصد از افرادی که از سکته مغزی نجات پیدا می کنند به طور کامل بهبودی حاصل می شود. این در حالیست که حدود یک چهارم افراد، تا حدودی از عوارضی همچون فلج ناشی از سکته مغزی در بلند مدت رنج خواهند برد.
انجام روش های درمانی به منظور ریکاوری و بهبودی بیمار بلافاصله پس از درمان سکته مغزی اهمیت بسیار زیادی دارد. فرایند درمانی ریکاوری، در روزهای اول پس از سکته مغزی و از بیمارستان آغاز می شود. پس از تثبیت شرایط بیمار و مرخصی از بیمارستان این درمان ها تا زمان بهبودی تدریجی بیمار ادامه پیدا می کنند. ریکاوری پس از سکته مغزی به طور کلی در چهار دسته کلی قرار می گیرد.
تغییر سبک زندگی:
به منظور پیشگیری از وقوع سکته های احتمالی بعدی و بهبودی سریع بیمار پس از سکته مغزی، تغییر سبک زندگی شامل افزایش تحرک، ترک دخانیات و مشروبات الکلی و همچنین پرهیز از رژیم غذایی ناسالم نقشی بسیار کلیدی دارد.
گفتاردرمانی:
همانگونه که قبلاً اشاره شد، وقوع سکته مغزی می تواند سبب ایجاد اختلال در تلکم شود. با استفاده از راهکارهای گفتار درمانی، این ناتوانی به تدریج در بیمار بهبود پیدا می کند.
کاردرمانی:
پس از وقوع سکته مغزی، ممکن است بسیاری از حواس شناختی و لامسه بیمار دچار مشکل شود. کاردرمانی به بیمار کمک می کند مهارت های شناختی خود را بهبود داده و روش های تطبیق با شرایط جدید زندگی را پیدا کند.
فیزیوتراپی :
پس از سکته مغزی، انسجام و قدرت درونی عضلات تا حد زیادی کاهش پیدا می کند و ممکن است بیمار با مشکلاتی از قبیل عدم توانایی در حرکت و حفظ تعادل مواجه شود. وظیفه فیزیوتراپ این است که قدرت از دست رفته عضلات را به مرور زمان بازگرداند و راه هایی برای تطبیق با شرایط و محدودیت های حرکتی جدید به بیمار آموزش دهد.
فراموشی بعد از سکته مغزی
به گفته دکتر محمد صمدیان استاد برتر جراحی مغز و اعصاب دانشگاه شهید بهشتی تهران در کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران در صورتی که نواحی مربوط به حافظه به ویژه در لوب پیشانی، آهیانه و گیجگاهی تحت تاثیر سکته مغزی تخریب شوند. در صورت درمان به موقع و توانبخشی مناسب، این فراموشی گذرا و محدود خواهد بود. اما اگر شدت و وسعت سکته مغزی زیاد بوده و یا فرد دیر برای درمان اقدام کند ممکن است این فراموشی مادام العمر شود.
روش های پیشگیری از ابتلا به سکته مغزی
تغییر و بهبود سبک زندگی می تواند نقش مهمی در پیشگیری از سکته مغزی داشته باشد. برای داشتن یک سبک زندگی سالم تر، اقدامات زیر را انجام دهید:
- ترک سیگار : تحقیقات نشان می دهد حدود شش ماه پس از ترک کامل سیگار، احتمال وقوع سکته تا حد بسیاری کاهش پیدا می کند.
- ترک مصرف مشروبات الکلی
- کاهش وزن
- انجام چکاپ و معاینات در بازه های زمانی معین حداقل شش ماهه
بهبودی از سکتهی مغزی چه مدت طول میکشد؟
تعیین زمان دقیق بهبودی از سکته مغزی بستگی به عوامل مختلفی دارد. این عوامل عبارتند از:
- کدام ناحیه از مغز تحت تأثیر سکته مغزی آسیب دیده است.
- خونریزی یا ایجاد لخته خون در رگ های خونی مغز با چه سرعتی برطرف شده است.
- وضعیت عمومی سلامتی و سن بیمار.
- کیفیت و کامل بودن اقدامات ریکاوری شامل گفتار درمانی، کار درمانی و فیزیوتراپی
- میزان بهبود سبک و کیفیت زندگی
جمع بندی | چگونه روند بهبودی از سکته مغزی خفیف را تسریع کنیم
سکته مغزی یکی از شایع ترین علل مرگ است. بروز این عارضه می تواند سبک زندگی فرد را برای سال های متمادی تحت تأثیر قرار دهد. میزان بهبودی و ریکاوری بیمار تحت تأثیر عوامل مختلفی است که مهم ترین آن، تشخیص و درمان سریع پس از مشاهده علائم اولیه سکته مغزی است. استفاده از خدمات درمانی تیم دکتر صمدیان در کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران می تواند به درمان مؤثر و تسریع روند بهبودی بیمار دچار سکته مغزی کمک شایانی کند. در صورت دچار شدن به سکته مغزی، تیمی از متخصصین مختلف آماده ارائه مشاوره و خدمات رسانی به شما و عزیزانتان هستند.